Beograd je jedan od nekoliko glavnih gradova Evrope koji na svojoj teritoriji imaju vinograde. Beogradski rejon se prostire na južnom zaleđu reka Save i Dunav, u neposrednoj blizini Beograda, obuhvatajući pritom padine planina Avala i Kosmaj i vinogorje na teritoriji grada Smedereva. Beogradski rejon je sastavljen od 5 vinogorja: avalsko-kosmajsko, gročansko, smederevsko, dubonsko i lazarevačko.

Na osnovu podataka iz 2012. godine, u rejonu Beograd ima 1130 hektara vinograda. Vinogradi se uglavnom nalaze na umereno strmim ili blagim terenima na nadmorskoj visini od 150 do 250 metara.

Zemljište: Preovlađujući tip zemljišta je gajnjača, a zastupljeni su i fluvisol, les, černozem i ostala zemljišta.

Moderirajući faktori koji utiču na lokalnu klimu su niske planine Avala (506m) i Kosmaj (626m), kao i reka Dunav koja utiče na ranije sazrevanje grožđa zbog pojačanog difuznog zračenja (efekat dva sunca). Takođe, tokom zime vodena površina ublažava nagla kolebanja temperature čime se smanjuje opasnost od mraza.

Zastupljenost proizvođača grožđa: U ovom rejonu 4421 gazdinstava poseduje vinograde. Najveće površine pod vinogradima se nalaze u opštini Grocka.

Sortiment: smederevka, šardone, sovinjon blan, traminac, rajnski rizling, italijanski rizling, muskat hamburg, prokupac, pino noar, merlo, kaberne sovinjon, kaberne fran, marselan, regent

Zanimljivosti:

- brojni istorijski izvori navode da su do Prvog svetskog rata delovi Beograda bili pokriveni vinogradima, uključujući i danas sam centar grada tj. južne padine Neimara.

- Prvo vino u savremenoj istoriji srpskog vinarstva koje je osvojilo regionalni trofej za centralnu i istočnu Evropu na takmičenju Dekanter je iz beogradskog rejona (Stari zavet 2011 Podrum Janko)

- Zaštićeni spomenik prirode u Zemunu je vinova loza stara više od 120 godina u dvorištu kuće u Gospodskoj ulici br. 4. Sorta vinove loze je sajbel 1000 (rozeta).

- Istorijski, prostor oko današnjeg grada Smedereva je uvek bio poznat po vrhunskim belim vinima. Sorta vinove loze smederevka se od davnina gajila upravo  na tom području.

- Najznačajnija mikrolokacija u beogradskom rejonu je Zlatno brdo kod Smedereva. Sam naziv brda potiče od boje koja se iz daljine mogla videti u jesen kad nepregledni vinogradi promene boju lista iz zelene u zlatnožutu. Najbolja smederevka u Srbiji je bila smederevka sa Zlatnog brda.

- Nekada se u Smederevu gajila i malaga (muskat aleksandrija). Smatra se da je ova sorta introdukovana u Srbiji i održala se sve do prve polovine XX veka. Najčešće je kupažirana sa smederevkom kako bi se aromatski poboljšao kvalitet vina.

-  Smederevska vinogradarska zadruga je osnovana 1909. godine. Potom 1. oktobra 1930. godine, na čelo Smederevske vinogradarske zadruge dolazi Just Ušaj (1890-1975). On je rođen u mestu Plače u Ajdovščini (Slovenija), a po obrazovanju je bio enolog, školovan u Školi za vinarstvo u Austriji (Klosterneuburg). On je pre dolaska u Smederevo bio angažovan kao stručnjak za vinarstvo kod crnogorskog kralja Nikole I Petrovića. Just Ušaj je ostao na čelu Smederevske vinogradarske zadruge sve do penzionisanja 1955. godine. Ušaj je znatno unapredio proizvodnju vina u Smederevu, a takođe vredi pomenuti da je izvršio tipizaciju smederevskih vina koja su se proizvodila u Zadruzi. Proizvodni portfolio zadruge su činila sledeća vina: smederevka, "zlatno brdo" (premium smederevka sa poteza Zlatno brdo), muskat hamburg, crveno vino pod etiketom "grom", tamjanika, vermut.

- Na području beogradskog rejona se nalazi i Radmilovac, ogledni vinogradi i ampelografska kolekcija Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu na kojim se pored obuke studenata sprovode i naučna istraživanja i klonska selekcija sorti vinove loze. 

 

 

NAZAD NA KATEGORIJU